بررسی ۱۰ ساله روند فقر در ایران و رشد فقر از سال ۹۰
یک مدرس و پژوهشگر اقتصادی به تحلیل روند فقر در کشور اشاره کرد و گفت: بر مبنای درآمد و هزینه خانوار، فقر در ایران روند فزاینده ای داشته است.
به گزارش خبرنگار مهر، داوود سوری در نشست فقر در ایران افزود: از سال ۸۴ تا ۹۴ در مطالعاتی که انجام شده روند تغییر رفاه در خانوار را تحلیل کردیم و مشخص شد که رفاه با سیاست های تدوین شده چه ارتباط و تاثیری داشته است.
وی با اشاره به اینکه با گذشت دو سال از دولت نهم، با افزایش قیمت نفت روبرو شدیم، گفت: پس از آن نیز موضوع هدفمندی یارانه ها به وجود آمد و سپس درگیر تحریم شدیم و در نهایت دولت یازدهم با رویکردی جدید روی کار آمد که با کاهش قیمت نفت و رفع تحریم ها مواجه شدیم.
سوری در مورد نرخ رشد اقتصادی در کشور اظهار داشت: طبق تحلیل های انجام شده در مورد توزیع درآمد خانوارها می توان گفت که در روستاها و شهرها توزیع درآمد مناسب تر شده اما متوسط و میانگین آن کاهش یافته است. همچنین کاهش هزینه های خانوار نیز در این مدت ایجاد شده و متوسط سن خانوار از ۲۷.۹ به ۳۲.۱ سال رسیده است و سن سرپرستان خانوار نیز از ۴۵.۷ به ۴۹.۶ تغییر پیدا کرده و برعکس بُعد خانوارها در حال کوچک شدن است.
این مدرس و پژوهشگر اقتصادی با اشاره به اینکه در این بازه زمانی متوسط درآمد نان آور کم شده است، گفت: این موضوع نشان می دهد اقتصاد ما نتوانسته تولید درآمد کند.
وی با تاکید بر اینکه نیازمند اندازه گیری خط فقر هستیم، گفت: برای خط فقر تعاریف مختلفی مطرح شده اما در هر صورت باید از استانداردهای لازم برخوردار باشد و در این تحلیل، خط فقر پایین و بالا را در نظر گرفتیم.
سوری با اشاره به اینکه بر اساس فقر بر مبنای درآمد و هزینه خانوار در طول سال های عنوان شده، فقر روند فزاینده ای داشته، گفت: از سال ۹۰ به بعد فقر شتاب بیشتری گرفته، در حالی که نابرابری در جامعه کاهش یافته است.
وی به فقر چند بُعدی نیز اشاره کرد و افزود: در فقر چند بعدی مانند آموزش، دارایی، درآمد و مسکن تحلیل هایی صورت گرفت و مشخص شد که دو معیار برای فقر آموزش وجود دارد، اول اینکه خانوارها فرزند در سن مدرسه و بازمانده از تحصیل نداشته باشند و دوم اینکه افراد بزرگسال حداقل تحصیلات ابتدایی داشته باشند و در مورد شاخص دارایی نیز دسترسی به وسایل ارتباط جمعی، حمل و نقل و وسایل زندگی بررسی شد و در شاخص فقر از لحاظ درآمد نیز اولین نشانه، تامین کالری خانوار و تامین حداقل غذای موردنیاز در نظر گرفته شد.
به گفته سوری، فقر از لحاظ درآمد مربوط به این می شود که چه میزان از درآمد ثابت و چه میزان از محل هدفمندی و کمک خیریه ها تامین می شود و از لحاظ مسکن نیز تسهیلات محل و مساحت آن مورد بررسی قرار گرفت.
وی ادامه داد: از نظر فقر چند بعدی جزو کشورهای نسبتا خوب محسوب می شویم و وضعیتمان چندان بد نیست و در زمینه هایی مانند آموزش، بهداشت و مسکن که دولت باید سرمایه گذاری می کرد، در رتبه پایین هستیم. البته کمتر خانواری را داریم که دسترسی به برق و آب نداشته باشند که البته در کشورهای دیگر هنوز این موارد جزو چالش هستند.
سوری با تاکید بر اینکه چیزی که فقر را در کشور ما پررنگ می کند این است که درآمد نداریم، گفت: در حالی افراد توانمند و سالمی تربیت می کنیم که آنها قادر نیستند برای خود درآمد ثابتی به دست آورند که این موضوع به وضعیت و شرایط اقتصادی کشور برمی گردد که باعث می شود نیروی توانمند ما هدر رود.
وی همچنین به وجود زنان سرپرست خانوار اشاره کرد و افزود: وجود این افراد احتمال فقر را افزایش می دهد و با افزایش سطح تحصیلات، از میزان فقر کاسته می شود اما با افزایش بُعد خانوار، میزان فقر بیشتر می شود.
این مدرس دانشگاه با تاکید بر اینکه فقر در تمامی گروه های سنی زن و مرد افزایش پیدا کرده است، گفت: در بسیاری از موارد فقر از خانواده به فرزندان منتقل شده است.
سوری به وضعیت افراد تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی نیز اشاره کرد و اظهار داشت: طی بازه ۱۰ ساله عنوان شده درصد فقر میان کسانی که هیچ بیمه ای نداشتند نسبت به بیمه شدگان تامین اجتماعی ۴۸ درصد بیشتر شده و بیمه شدگان تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی نیز ۱۸ درصد به زیر فقر رفته اند.
