بایدها و نبایدهای روزنامه نگاری علمی در گفت وگو با "مهدی زارع"
گروه علم: در هفته های گذشته
اخبار مربوط به برخی تقلب ها و تخلف ها در حوزه پژوهش های دانشگاهی، در رسانه های
ایران بازتاب زیادی داشت. ماجرا از زمانی آغاز
شد که یکی از خبرنگاران نشریه ساینس به موضوع گسترش تقلب در تنظیم و تدوین پایان
نامه ها در دانشگاه های ایران پرداخت و در پایان نیز نظر برخی از استادان دانشگاه
های ایران برای دلایل بروز این پدیده و همچنین راهکارهای مقابله با آن را جویا شد. انتشار این گزارش، واکنش های بسیار
متفاوتی را در ایران برانگیخت. برخی گفتند این کوه
یخی است که فقط قله آن آشکار شده است، عده ای معتقد بودند رسانه های خارجی در
موضوع تخلف مقاله های پژوهشی سیاه نمایی می کنند. بسیاری از مسئولان آموزش عالی و
مدیران دانشگاهی نیز از اجرای برنامه هایی برای مقابله با خاطیان خبر دادند. تصویب
قانون در مجلس برای مقابله با متخلفان ازجمله این طرح ها بود. دراین میان اما دکتر
«مهدی زارع»، استادتمام پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله و عضو
وابسته شاخه زمین شناسی، گروه علوم پایه، فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، نظر
متفاوتی داشت. او بر این باور است که هرچند تخلف در زمینه پژوهش های دانشگاهی تا
حدود زیادی به کیفیت آموزش عالی کشور لطمه زده است، اما انتشار اخبار مربوط به آن
در رسانه ها در سطح گسترده، دردی از معضلات تحقیق و پژوهش را درمان نمی کند و چه
بسا خود موجب مشکلات دیگر شود. وی در یادداشتی که پیش از این در روزنامه شرق منتشر
شده بود، به خبرنگاران و روزنامه نگاران علم کشور هشدار داد که از بزرگ نمایی در
این زمینه بپرهیزند چراکه انتشار چنین اخباری ممکن است موجب تخریب علم شود. به
همین مناسبت با وی گفت وگو کردیم تا به عنوان پژوهشگری که با رسانه ها در ارتباط
است و خود نیز از راه رسانه ها با مردم سخن می گوید، انتظاراتش از رسانه ها و چگونگی
انتشار اخبار علمی و همچنین بایدها و نبایدهای گزارشگری علمی را بیان کند.
