چین موفق به پرداخت یوان به جای دلار برای خرید نفت می شود؟

اقتصاد ایرانی: حذف شدن دلار از معاملات نفتی در سالهای اخیر بارها توسط کشورهای مختلف مطرح شده است. روسیه و چین از جمله کشورهایی بودند که در این زمینه ابراز تمایل کردند و با افزایش تنش ها در روابط سیاسی این کشورها و امریکا، جهت گیری دو کشور مذکور به سمت عدم استفاده از دلار در مبادلات جهانی نفت بیشتر شد. این دو کشور سرمایه گذاری های زیادی برای افزایش اکتشاف و بهره برداری معادن طلا کردند تا از این طریق تسلط خود را روی بازار طلا بیشتر کنند.

اخیرا دولت چین اعلام کرد قصد دارد نفت مورد نیاز خود را از کشور عربستان سعودی با واحد یوان خریداری کند و دلار را از معاملات نفتی خود حذف کند. دولت چین که در ماه های اخیر برای متقاعد کردن عربستان برای این تغییر سیاست تلاش زیادی کرده است در گزارشی رسمی اعلام کرد: کشورهای مختلفی مخالف استفاده از دلار به عنوان ذخیره ارزی اصلی جهان هستند  و تلاش می کنند تا با روش های مختلف از تسلط دلار بر بازار های دنیا، تجارت و اقتصاد جهان بکاهند. اولین و اصلی ترین گام در جهت تحقق این هدف، استفاده از واحدهای پولی دیگر در معاملات است. یکی از بزرگترین بازارها، بازار نفت است و حجم و ارزش مبادلات در این بازار بسیار زیاد است. بنابراین در صورتیکه نفت با واحدی غیر از دلار مبادله شود، می توان انتظار داشت که بازارهای دیگر هم به تدریج از وابستگی خود به دلار به عنوان واحد پولی اصلی مورد استفاده در معاملات بکاهند.

کارل وینبرگ اقتصاددان ارشد و مدیر عامل مرکز مطالعاتی High Frequency economics در این مورد می گوید: در سال های اخیر چین توانست با پشت سر گذاشتن امریکا به بزرگترین وارد کننده نفت در دنیا تبدیل شود. رشد تقاضای نفت در این کشور هر سال بیش از سال قبل است و به همین دلیل می تواند نقش زیادی در این بازار داشته باشد. عربستان هم یکی از بزرگترین فروشندگان نفت به چین است. اگر چین بتواند عربستان را متقاعد کند که از یوان به عنوان واحد پول مبادلاتی نفت استفاده کنند، بخش زیادی از راه را طی کرده است. از طرف دیگر به دلیل جایگاه اقتصادی چین و سهم زیاد واردات نفت این کشور از عربستان، دولت عربستان سعودی هم باید به خواست چین توجه کند.

این تحلیل گر بازار انرژی بر این باور است که دنیا باید منتظر تغییر نظام قیمت گذاری نفت باشد. او می گوید: ما به زودی شاهد فروش نفت با واحد یوان خواهیم بود. زیرا چین اقتصادی بسیار بزرگ و تاثیر گذار است و به محض اینکه بتواند عربستان را متقاعد به  دریافت یوان در ازای فروش نفت بکند، دیگر کشورها هم مجبور خواهند بود همین مسیر را طی کنند.

معنای این تغییر برای بازار دلار چیست؟

حال این سوال وجود دارد که اگر چین بتواند در ازای خرید نفت از دیگر کشورها به جای دلار، یوان بپردازد، نیاز این کشور به ذخیره سازی دلار به عنوان یکی از ارزهای مورد استفاده در معاملات جهانی کم می شود. از طرف دیگر اگر چین در این مسیر موفقیت بدست آورد، کشورهای دیگر از قبیل ایران و روسیه هم وارد این راه خواهند شد و دیگر تقاضای دلار در بازار جهانی با افت چشمگیری روبرو خواهد شد و ارزش این واحد پولی هم در دنیا تقلیل پیدا می کند. کاهش استفاده از دلاردر دنیا باعث کاهش درامد امریکا و کاهش نرخ رشد اقتصادی این کشور خواهد شد.

از طرف دیگر، اگرچین بتواند این طرح خود را پیش ببرد، در واقع بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ میلیارد دلار از مبادلات در دنیا با واحدی غیر از دلار انجام خواهد شد و تقاضا برای یوان چین هم رشد می کند. اما این تنها یوان نیست که از این تحول متاثر می شود بلکه بازار اوراق قرضه دولتی، کالاهای تولید چین و خدماتی که چین اقدام به ارایه ان می کند همگی شاهد رشد تقاضا خواهند بود. در واقع این سیاست به معنای تقویت رشد اقتصادی و توسعه زیر ساخت های صنعتی در چین است. سیاستی که می تواند سرعت تبدیل شدن چین به یک اقتصاد توسعه یافته را افزایش دهد و این کشور اسیایی را به یک مرکز مالی و اقتصادی مهم تبدیل کند و از طرف دیگر قدرت اقتصادی امریکا را تضعیف کند. به همین دلیل است که امریکا با شدت از این سیاست انتقاد می کند و از هر ابزاری برای مقابله با اجرای این سیاست استفاده خواهد کرد.