چشمانداز غذا در 2017
دنیای اقتصاد، شادی آذری: سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو) گزارش جدید خود را با نام «چشمانداز غذا» منتشر کرد. این گزارش که دو بار در سال منتشر میشود وضعیت هر یک از محصولات کشاورزی و فرصتها و تهدیدهای مربوط به آنها را مورد بررسی قرار میدهد و وضعیت کشورها را در رابطه با دسترسی به مواد غذایی تحلیل میکند. در این گزارش فائو پیشبینی کرده است که تعادل جهانی عرضه و تقاضا برای غذا در سال کشاورزی 2018-2017 در شرایط مطلوبی خواهد بود چون تقاضا کمی کمتر از سطح پیشبینی شده تولید خواهد بود و این منجر به قرارگرفتن ذخایر موجودی مواد غذایی در سطحی نزدیک به رکورد خواهد شد.
وضعیت ایران
بر این اساس، کشورمان ایران بهعنوان یکی از تولیدکنندگان عمده گندم جهان در سال 2015 بالغ بر 5/ 11 میلیون تن گندم تولید کرده بود که برآورد فائو نشان میدهد این میزان تولید در سال 2016 به 5/ 13 میلیون تن رسیده است و پیشبینی میشود در سال 2017 نیز تولید گندم ایران بدون تغییر در همین سطح باقی بماند. بر این اساس، واردات این محصول از 3/ 1 میلیون تن در سال زراعی 2017-2016 به 2 میلیون تن در سال زراعی 2018-2017 افزایش خواهد یافت و صادرات آن از 1/ 0 میلیون تن به 2/ 0 میلیون تن افزایش خواهد یافت. بر اساس اعلام فائو در بخش برنج پیشبینی میشود ایران به همراه دیگر کشورهای آسیایی از جمله چین، عراق، مالزی و عربستان سعودی برنج بیشتری را در سال 2017 خریداری کنند. فائو با اعلام اینکه میانگین تولید برنج کشورمان طی سالهای 2013 تا 2015 بالغ بر 5/ 1 میلیون تن بوده است، برآورد کرده که این میزان در سال 2016 به 6/ 1 میلیون تن و در سال 2017 به 7/ 1 میلیون تن خواهد رسید.
بر این اساس، واردات برنج کشورمان طی سالهای 2013 تا 2015 بهطور میانگین بالغ بر 3/ 1 میلیون تن بوده است که در سال 2016 به 2/ 1 میلیون تن رسیده و در سال 2017 به 3/ 1 میلیون تن خواهد رسید. فائو همچنین افزایش واردات گوشت گاو را برای ایران در کنار کشورهایی همچون ژاپن و کره جنوبی پیشبینی کرده است. در بخش تولید شیر و فرآوردههای شیری افزایش تولید برای ایران پیشبینی شده است. فائو نوشته است پیشبینی میشود در کشورهای پاکستان، ترکیه، ایران و عربستان سعودی شاهد افزایش تولید شیر و محصولات شیری باشیم و در چین تولید این محصول برای دومین سال متوالی دچار افت خواهد شد. بر این اساس، میانگین تولید غلات در ایران بین سالهای 2013 تا 2015 بالغ بر 3/ 16 میلیون تن بوده که برآورد میشود این تولید در سال 2016 به سطح 19 میلیون تن افزایش یافته است. پیشبینی میشود این میزان تولید در سال 2017 به 2/ 19 میلیون تن ارتقا یابد. بر این اساس، میزان واردات غلات ایران طی سالهای زراعی 2014-2013 تا 2016-2015 بهطور میانگین 6/ 13 میلیون تن بوده است که پیشبینی میشود در سال زراعی 2018-2017 به 13 میلیون تن کاهش یابد. برآوردها نشان میدهد صادرات این محصول که در سال زراعی 2017-2016 بالغ بر 1/ 0 میلیون تن بوده در سال زراعی پس از آن به 2/ 0 میلیون تن افزایش خواهد یافت.
در بخش دانههای روغنی میزان تولید ایران در سالهای 2016-2017 همچون گذشته در سطح 7/ 0 میلیون تن خواهد بود، واردات این محصول اما در سال زراعی 2015-2016 برابر با 8/ 1 میلیون تن بوده است که در سال زراعی پس از آن به 3/ 2 میلیون تن افزایش خواهد یافت.
پیشبینی جهانی محصولات
بر اساس پیشبینی فائو در سال 2017 میزان تولید جهانی گندم به کمتر از رکورد سال گذشته افت خواهد کرد، اما با توجه به موجودی کافی این کالا، بازارها با کمبود گندم مواجه نخواهند شد. عرضه جهانی برنج در سال زراعی 2017-2018 در سطح بالایی حفظ خواهد شد چون پیشبینی میشود تولید جهانی کمی رشد کند. در بخش تولیدات جهانی گوشت، فائو پیشبینی کرده است که رشد تولید در اغلب کشورها، با افت تولید چین خنثی خواهد شد و نتیجه این خواهد بود که تولید جهانی برای سومین سال متوالی دچار رکود خواهد شد. تجارت جهانی گوشت رشد 5/ 2 درصدی را تجربه خواهد کرد که حاصل تقاضای چین و افزایش صادرات آمریکا و برزیل خواهد بود. تولید جهانی شیر در سال 2017 افزایش خواهد یافت و در برخی کشورها قیمت این محصول افزایشی خواهد بود.رشد تجارت محصولات لبنی در سال 2017 برابر با یک درصد پیشبینی شده است. فائو انتظار دارد تولید جهانی ماهی در سال 2017 تا 1/ 1 درصد افزایش یابد، اما نااطمینانیهای سیاسی در برخی بازارها موجب تضعیف رشد تجارت جهانی محصولات دریایی خواهد شد.